O APALPADOR

 O APALPADOR

BO NADAL!

 

TEMPO DE REIS MAGOS, TEMPO DE INVERNO, TEMPO DE LECTURAS E DE LIBROS

Que marabilla é que che regalen e regalar libros! Os libros son o agasallo perfecto para as persoas lectoras, tanto para peques como para mozos e mozas. Son unha invitación a viaxar e a participar de outras vidas que poden estar tan lonxe como preto da nosa. Libros cos que aprender, coñecer, desconectar conectando con outros mundos e personaxes… En definitiva, libros que nos acompañarán o resto da nosa vida.

Ano a ano, entre os regalos máis desexados aparecen os libros, ao igual que entre os máis comprados... tanto para persoas adultas como para xente miúda como para adolescentes, e no caso destes últimos adoitan figurar na segunda posición do ranking, detrás dos videoxogos e videoconsolas.

Por mor da pandemia do Covid-19, este volve ser un Nadal diferente, distinto dos que ata agora coñeciamos, cheo de situacións que nunca pensamos que viviríamos, e con restricións necesarias para asegurar que todos poidamos volver ás aulas, tras as vacacións, con saúde, sen incidencias, sen sobresaltos e sen perigo á nosa “nova normalidade”.

Será precisa a responsabilidade colectiva e tamén a individual de todos nós; cómpre o respecto ás normas que nos ditan as autoridades sanitarias velando polo noso ben e, especialmente, pola integridade de aqueles que tanto queremos e que son os máis fráxiles, os nosos maiores.

Neste contexto dun Nadal caseiro, veñen na nosa axuda eses compañeiros extraordinarios que son os libros, compañeiros sempre fieis, coa súa vella apariencia en papel ou máis modernizados en formato de e-books ou tablets.

Serán días, tardes e noites de chuvia e de frío fóra, pero de calor e agarimo nas casas, coa nosa xente, entre panxoliñas, adornos e doces do tempo; entón nada mellor que buscar un recanto tranquilo e ler, ler sen présas, sen os agobios do curso escolar, o pracer de ler por ler, por gozar.

E aquí chegamos nós, ofrecendo unha escolma de libros cos que as Súas Maxestades poderán axudar nesa viaxe lectora, unha proposta suxestiva de títulos que enchan de horas felices este percorrido en tempos de Nadal e nos días de longo inverno que acabamos de estrear; as tardes de chuvia e as fins de semana de frío e pouca luz poderán verse amenizadas por lecturas abraiantes que nos trasladen, desde a comodidade dos nosos fogares a outros lugares e outras épocas para vivir mil aventuras.

Velaquí a nosa proposta invernal:

O APALPADOR

 

DIFERENCIA ENTRE AFORISMO, APOTEGMA, AXIOMA, MÁXIMA, REFRÁN E OUTROS.

Benvidos a un novo curso no que empezarmos por repasar ou aprender conceptos importantes que utilizamos no nosos día a día e que, ás veces, non lle damos o valor que teñen. Velaí vai a nosa primeira lección (clica na palabra aforismo e como diría o gran poeta Horacio e que popularizou o filósofo alemán Kant,"Sapere aude" que significa 'atrévete a saber)

A min gústanme os refráns. Os meus avós eran moi refraneiros. É certo que os hai para todos os gustos e mesmo os hai contrarios co cal serven para confirmar calquera opinión. Pero, por outra banda son a nosa  bagaxe cultural, son a tradición oral que vai pasando de xeración en xeración, a sabedoría popular. 

Adoitan ter unha estrutura  pareada, dúas frases, e poden ser tanto en prosa como en verso.

A primeira colección de refráns atribúeselle ao Marqués de  Santillana no ano 1541. Imos, que de onte é a data... Imaxinádevos se teñen soleira. 

E sabedes que é a  paremiología? Pois segundo a  RAG:paremiología. (De  paremiólogo).1.  f. Tratado de refráns.

Os seguintes vocábulos poden entenderse como sinónimos, pero non o son. Polo menos a maioría contan con matices diferenciadores. Cales son entón as diferenzas entre adaxio, aforismo, apotegma, axioma, devandito, epigrama, máxima, proverbio, refrán e sentenza? 

Vexamos as definicións que ofrece o dicionario da RAG:

Adaxio (do latín adagĭ um) ‘sentenza breve, comunmente recibida, e, a maioría das veces, moral’.

Aforismo (do latín aphorismus, e este de o grego ἀφορισμός) ‘sentenza breve e doctrinal que se propón como regula nalgunha ciencia ou arte’.

Apotegma (do latín apophthegma, e este de o grego ἀπόφθεγμα) ‘devandito breve e sentencioso; devandito feliz, xeralmente o que ten celebridade por proferilo ou escrito algún home ilustre ou por calquera outro concepto’.

Axioma (do latín axiō ma, e este de o grego ἀξίωμα) ‘proposición tan clara e evidente que se admite sen necesidade de demostración’.

Epigrama(do latín epigramma, e este de o grego ἐπίγραμμα, inscrición) ‘pensamento de calquera xénero, expresado con brevidade e agudeza’.

Máxima(do latín medieval maxĭ ma ‘sentenza’, ‘regra’) ‘sentenza, apotegma ou doutrina boa para dirixir as accións morais’, ‘idea, norma ou designio a que se axusta a maneira de obrar’.

Proverbio (do latín proverbĭ um) ‘sentenza, adagio ou refrán’.

Refrán (do francés refrain) ‘devandito agudo e sentencioso de uso común’.

Sentenza(do latín sententĭa) ‘devandito grave e sucinto que encerra doutrina ou moralidade’.

Todos teñen en común a brevidade. As diferenzas son mínimas, excepto no caso de adagio, proverbio, refrán e sentenza que, segundo a Academia, son o mesmo.

E como guinda desta entrada deixámosvos con algúns refráns sobre o mes de novembro:

A primeiros de novembro quen non sementou que non semente.

A primeiros de novembro o teu lume acende.

Marzo trae as follas e novembro desposúeas.

Se novembro empeza ben, confianza é de ter.

De metade de novembro en diante, o inverno é constante.

Quen cava en novembro, o tempo perde.

A últimos de novembro, colle a túa oliva sempre. 

Novembro acabado, inverno empezado.

Esperamos que aprendésedes un pouco máis e volveremos con máis explicacións a modo de curiosidade.

SAMAÍN EN INFANTIL

Samaín, tempo de tradicións e, sobre todo de medo,  moito medo. Os máis pequenos achegáronse a este costume galego que se celebra na noite do 31 de outubro coincidindo co ano novo celta. Nesta noite, ánimas e mortos atravesan a porta que separa o mundo dos vivos e dos mortos e visitan as casas das súas familias para quentarse e tomar algo. Pasárono moi ben e disfrutaron uns días terroríficos nunha data que vivimos con intensidade no noso cole, pois realizaron diversas actividades ralacionadas co Samaín: contacontos,  pintaron cabazas arrepiantes,  con pantasmas,  coas bruxas e cancións tradicionais e outra inventadas xunto coa súa profe. 

FELIZ DÍA DAS BIBLIOTECAS!

 

                    " A liberdade, Sancho, é un dos máis preciosos dons que aos homes deron os ceos; con ela non poden igualarse os tesouros que encerra a terra nin o mar encobre; pola  liberdade, así como pola honra pódese e debe aventurar a vida, e, pola contra, o cativerio é o maior mal que pode vir aos homes"

CAPÍTULO LVIII da obra de Don Miguel de Cervantes, Don Quijote de la Mancha

.

VIGO EN IMAXES: O BERBÉS E O PORTO PESQUEIRO DE BOUZAS

IMAXES CON MEMORIA

Desde o EDNL apostamos por continuar ampliando o noso arquivo fotográfico sobre a nosa terra e É que, seguras estamos de que a máis de un, cando as mire, viranlle recordos á cabeza, emerxerán sentimentos, recrearán momentos vividos que teñen un valor incalculable. E , para nós, é unha maneira de mantérmonos vivos.

Disfrutemos de Vigo e de como eran a Ribera do Berbés e o porto pesqueiro de Bouzas.

A VENDIMA, QUE HAI MÁIS TRADICIONAL?

Outro reto acadado!

O outono dános moitas oportunidades para gozar dos nosos costumes: as castañas, as follas caídas, o mosto despois da vendima e, por suposto, acompañado todo dunha canción.

Tras case dous meses de traballo nas viñas vimos de recoller as uvas cando están maduras . A este traballo chámamoslle VENDIMAR e os nosos pequenos aprenderon que as persoas que realizan a vendima chámanse VENDIMADORES. Todos preparados con botas, mandilóns e tesoiras e guiados pola súa mestra, Tere, puxéronse mans á obra e debuxaron eles mesmos as súas uvas para despois colorear e como vendimar é unha tarefa que cansa, intentamos levala mellor cantando, pois os galemos somos xentes moi cantareiras e mantemos as nosas tradicións.

Dá gusto miralos bailar e cantar unha cantiga de labor de tanta raigame e tradición na nosa terra.

Seguro que os rapaces aprenderon moito das uvas e da súa colleita. A canción é moi pegadiza. 

Unha enorme aperta e parabéns polo traballo fantástico da súa profe, coma sempre, e cun remate moi marchoso. Xenial, rapaces!!!

Unha aperta forte e a seguir traballando coa lingua!

TOPONIMIA

 Que son os topónimos? Os topónimos son os nomes propios que se lle atribúen a un lugar, rexión ou país e pódense orixinar por características físicas ou materiais do espazo, por nomes dun individuo ( antropónimos), por nomes comúns derivados de linguas antigas ou arcaicas ou por causas descoñecidas. Moitas veces, a toponimia compleméntase coa xeografía, historia e outras ciencias. Pois nesta entrada, toca afianzar conceptos sobre a orixe etimolóxica dos nosos lugares. Velaí vai. Clica

Chegou o merecido e ansiado descanso: BO VERÁN!

Por fin chegamos ao final dun curso complexo e difícil que comezou aló no mes de setembro cunhas previsións que prometían poñernos as cousas complicadas a toda a comunidade educativa. Foi este o curso das máscaras, do xel hidroalcóholico, das ventás abertas, das restricións da mobilidade, da prohibición de reunións con non convivintes, das negras estatísticas... Non o esqueceremos nunca.

Pero tamén é certo que todos soubemos facer fronte á situación e hoxe podemos dicir que fomos quen de sacar adiante o curso e de loitar coas dificultades.

Cómpre felicitarnos polo deber cumprido e desexar a todos un bo verán, unhas merecidas vacacións para recargar as pilas e volver o próximo curso con ánimos renovados.

Desde o EDNL do cole e de parte de todos os equipos, membros e por suposto da dirección , queremos felicitarvos polo traballo feito durante este tempo. Aínda que, coma sempre, hai excepcións, a maioría de vós demostrastes constancia e dedicación nas tarefas que enviastes, sobre todo, tendo en conta que fixestes un esforzo autónomo dun xeito e nun medio no que non estabades afeitos a traballar desde o inicio da pandemia.

Deberemos seguir mantendo as normas e continuar actuando con prudencia e “sentidiño”, coidando de nós mesmos e dos demais nesta loita contra o virus, ese inimigo que espera agochado a que baixemos minimamente a garda para colarse nas nosas vidas.

Aos nosos queridos alumnos queremos transmitirlles os nosos mellores desexos para os vindeiros cursos e ,en xeral, para o futuro. Recordade: “Work hard, dream big, never give up”: traballa duro, soña en grande , nunca te rendas.

Con esforzo e constancia chegaredes lonxe!

Disfrutade moito de verán, das ondas do mar, da calor sufocante, dos amigos, do pracer da lectura, do solpor, pero sempre con cautela e tendo en conta que o virus aínda está con nós. Así que, como dicimos os galegos: con sentidiño, pouco, pero que dure e coidade dos vosos pais; axudádeos, escoitádeos, mimádeos, porque eles son o máis importante nas vosas vidas. Son o piar básico da aprendizaxe da vida e dos vosos valores. A eles, GRAZAS, da nosa parte por estar sempre aí.

Unha forte aperta e un bico a todos, vémonos polo cole! Ata a volta, aí van os nosos desexos: 

BO VERÁN !

Solpor na praia das barcas, Coruxo.